Anno 1480.
De stad Leeuwarden ( Leo’s Waarde) kwam tot bloei door handel en scheepvaart. Maar de edelen en landheren in de omgeving onderdrukten de burgers. Vooral de Vetkopers maakten zich eraan schuldig. Het stadsbestuur probeerde die praktijken te beteugelen. Daarnaast werden ook protectionistische maatregelen genomen als de oprichting van gilden en verbod op het gebruik van niet-Leeuwarder bieren.
Door de bovenmatige bevoordeling van Leeuwarden kooplieden begonnen de hiervan buitengesloten handelaren hun waren in andere plaatsen zoals Sneek op de markt te brengen, waarna het bestuur van Leeuwarden die gang van zaken verbood op straffe van tot vijand te worden verklaard.
Vele edelen zagen met verbittering naar de toenemende macht van de Leeuwarders. Zo begon Wijbe Jarichs, een voorname Vetkoper, Leeuwarden schepen aan te houden en te beroven. Als vergelding trokken de Leeuwarders naar Akkrum en vernielden daar de stins van Jarichs. Pas nadat Wijbe met een legermacht Leeuwarden was binnengetrokken maar daar werd verslagen, kon er vrede worden gesloten.
Daarmee waren de twisten nog niet van de baan. De wraaklustige Leeuwarders trokken naar Boxum en verwoestten daar de stins van Worp Jukama, een aanhanger van Jarichs. Nu verbond Worp zich met Pieter Harinxma en begon ook de Leeuwarder vrachtvloot te beroven totdat de Leeuwarders schadevergoeding betaalden voor de verwoeste stins en er vrede kon worden gesloten.
De verbitterde Wijbe Jarichs veroverde de stins van Eke en Botte Weslinga. Hun zwager Douwe Jelles Sjaardema vond daarbij de dood, waarop de stinsbewoners de vlucht namen naar Leeuwarden. Zo’n 100 manschappen trokken later naar Poppingawier om de stins te heroveren, waarop de bezetters de benen namen.
Nu beroofden de goed bewapende hulpbenden de omwonende Vetkopers en hun aanhangers totdat een contramacht van vele burgers en een hulpbende van 300 manschappen uit Sneek de stins nogmaals kon innemen. De bezetters werden gedood, verdronken in de omliggende gracht en één gevangene werd in Sneek opgehangen.
Pas in 1482 kon een onderling vredesverdrag tussen de steden Leeuwarden, Bolsward, Sneek en Sloten tot stand komen. Door al deze onlusten waren inmiddels de prijzen van levensmiddelen zó gestegen, dat er een uitvoerverbod werd ingesteld. Allen aan Sneek werd het toegestaan boter, kaas, ossen en vetgemeste koeien te exporteren.
——————————————————————————————————————————————————–
