web analytics

De curieuze en gruwelijke geschiedenis van de Friezen (deel 192)

Anno 1477

Hoe meer rust de Friezen kregen van buitenaf, des te meer ruimte ontstond voor binnenlandse twisten.  Brandstichting, beroving, moorden, vechten, stinsen en dorpen verwoesten behoorde tot de dagelijkse praktijk. Gewapende benden inwoners en huurlingen bevochten elkaar.

De dochter van Karel de Stoute, Maria huwde met Maximiliaan, de zoon van Keizer Frederik III. Daarmee kwam Friesland in het huis van Oostenrijk. De Friezen voelden zich beknot in hun recht en vrijheid door een verbond tussen Kollumerland en de Groningers. Om die opkomende macht te stuiten werd  voor 10 jaar een bestand gesloten tussen de partijen, waarbij de landsvrijheid werd erkend en waarbij de landdagen jaarlijks beurtelings in Groningen en Leeuwarden zouden plaatsvinden. Maar al snel werd het verbond een bron van geschillen.

Een verschrikkelijke stormvloed trof noordwestelijk Europa. Vooral Holland, Zeeland, Vlaanderen en Antwerpen werden zwaar getroffen.  Mensen en vee verdronken, de polders liepen onder, schepen en voorraden gingen verloren. Ook de lage delen van Friesland overstroomden  en bleven de hele winter onder het zoute water staan, waardoor het zaaigoed verloren ging.  En zo werd het land onvruchtbaar en ontstond in 1478 schaarste en dure levensmiddelen.

De winter van 1479 was langdurig en buitensporig streng, waardoor het voedsel nog schaarser en duurder werd. In Bolsward ontstonden onlusten na de dood van regent  Tjaard Jongsma, met name omdat zijn weduwe Wijts de regering in handen wilde geven van Juw Jongsma, oom van haar zoon Gosse.  Daartegen was zoveel weerstand, dat Wijts hulp zocht bij haar zwager Sikko Sjaardema, die terstond een  leger verzamelde van 500 manschappen om Juw te verdrijven. Bij de komst van de strijdmacht vluchtte Juw. De huurlingen van Sikko sloegen aan het plunderen in Bolsward, waarna Juw teruggeroepen werd om de stad te besturen.

Sikko was een voorvechter van de Schieringers en kreeg steun van Jarich Hottinga, de man van Swob, zuster van Sikko.  Door hen werd de stins te Bolsward versterkt met geschut om de mannen van Vetkoper Juw Jongsma weerstand te bieden.  Na vele volgende schermutselingen werd bij bemiddeling van edelen vrede gesloten, waarbij ook de steden Sneek en Bolsward waren betrokken.

 

Ook dit is een bijzonder vrije bewerking van een deel uit Geschiedenis van Friesland (H.W.Steenstra)

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2016/03/de-curieuze-en-gruwelijke-geschiedenis-van-de-friezen-deel-192/