De curieuze en gruwelijke geschiedenis van de Friezen – deel 186.

Anno 1443.

De volgende eeuw kenmerkte zich door een gebrek aan een sterke leiding in Friesland. Onlusten met moord, brandstichting, verkrachting en roof tot regelrechte oorlogen vooral tussen Schieringers en Vetkopers, tussen kloosterlingen en edellieden, waren aan de orde van de dag,

Zo gingen in Oostergo die van Ripperda en Heemstra elkaar te lijf, hetgeen ontaardde in een burger-oorlog.  De Schieringer Bokke Harinxma rustte oorlogsschepen uit en ging op roof naar Oost-Friese schepen bij Hamburg en zelfs tot nabij Embden.

Ook in Westergo laaide een oorlog op tussen Schieringers en Vetkopers. In Engelum werd de stins van Sjoerd Grovestins veroverd. Workum werd versterkt, maar een overmacht aan Schieringers bemachtigde de plaats.  Ook daar ging Bokke Harinxma met zijn vloot roofschepen aan de slag waardoor de Friese koophandel sterk werd bedreigd en waardoor de Schieringers een een slechte naam kregen.

Daarnaast kregen de inwoners van Westergo mot met de bewoners van Zevenwolden wat ook ontaardde in vijandelijkheden, roverijen, brandstichtingen, moorden enz. Even  was er rust tengevolge van een zware storm in 1446, waarbij een watervloed de dijken doorbrak met grote schade aan kerken, torens, huizen en bomen en waarbij veel  vee en mensen verdronken.

Veel inlandse geestelijke en wereldlijke personen van aanzien kregen zo’n afkeer van hun landgenoten dat ze steun zochten bij krijgsheren, rechtbanken en kerkvorsten buiten Friesland.

De ingezetenen van Achtkarspelen, Oostermeer  en vele andere plaatsen zochten en vonden steun bij de stad Groningen en Ommelanden. Vooral in Westergo bleven de gewelddadige twisten tussen edelen en geestelijken aanhouden. Zo werd met een vervalste verdragsbrief het klooster te Lidlum door de edellieden beroofd van de beste omliggende gronden, waardoor de haat nog meer werd aangewakkerd.

Vanuit Groningen was vrede gesloten met de Hamburgers die weer bezit hadden genomen van de stad Embden, de burcht en andere sterkten.  Het gevolg was weer dat de Friezen ervoor vreesden dat de heerszuchtige Bisschop van Utrecht, beschermheer van de Groningers, ook de heerschappij over Friesland wilde. Maar de Friese landdag over een verijdeling daarvan verliep bloedig nadat  gevolmachtigde, Douwe Gerbranda van Almenum, onder moordenaarshanden het leven liet. Over en weer werden daarna moord- en roofpartijen straffeloos gepleegd.