Juni 2013. In mijn woonplaats Drachten-Smallingerland is een tijdje geleden een buitenbeamer zes meter bovengronds opgehangen tussen het Drachtster lees- en het naastgelegen bejaardencentrum de Holdert.
Deze projector, kosten koper € 34.500 en meer, betaald uit het gemeentelijke potje cultuur, gaat – als cultuurvernieuwende toepassing- KUNST van lokale kunstenaars vertonen. Nu heb ik min of meer toevallig een vogeltje horen fluiten, een klok in Keulen horen luiden, dat het ding “het” nog niet doet.
Dat kan kloppen, want ik kuier er wel eens voorbij, en ik heb tot heden maar één fabrieksmatig aangeleverd projectie-plaatje kunnen bespeuren. Nu wordt van gemeentewege het ontbreken van adequate lokale cultuuruitingen onder de betreffende beamerbak afgedaan als “nieuwe toepassing, kinderziekten, kapotte ventilator, kapotte harde schijf, testfase” en “later zal het wel beter worden”.
Hoe dan ook, een lichtbeeldprojector is –na verhelping van de “kinderziekten”-pas effectief op donkere uren en dagen. Nu kenmerkt Drachten zich in die duistere uurtjes grosso modo door juist het ontbreken van cultuurminnend publiek. Ook in het commerciële hart van deze forensenplaats. In de volksmond: “Je kunt er een kanon afschieten en je raakt nog geen hond”.
Voor wat betreft de toepassingen: eind 2012 werd dus nog gedacht aan projectie van ontwerpen van lokale kunstenaars bij inter-actieve inschakeling. Dat leek me toen al een uiterst vage veronderstelling: om welke beeldende kunstenaars zou het dan wel gaan en wat zou de aard van hun lichtbeeld-creaties kunnen zijn? Nu krijg ik -bij de standpuntvastige uitlating “dat lokale kunstenaars kunnen worden ingeschakeld” – het diepdonkerbruine vermoeden, dat onder de –al dan niet- te projecteren wegwapperende herfstblaadjes iets commercieels zou gaan opdoemen. Want: naar mijn beste weten, weten de Smallingerlandse kunstenaars allemaal nog van niets, nada, nitsjevo.
Misschien komt het toestel in de winter van 2014/2015 wel eens uit de wattige “testfase”. Tot heden nog zonder inschakeling van lokale kunstenaars totdat “de cultuuractie goed draait” op fabrieksplaatjes en misschien daarna nog wel onder goedbetaalde actieve inschakeling van reclame-ontwerpers om publiciteit te maken voor “vernieuwende zaken zoals “PROJECTIE van KUNST-OP-STRAAT?”
Voordat verlicht Smallingerland interactief kunst op straat gaat gooien, moet er eerst wel kunst zijn om te laten zien. Tenminste: die grootschalig te projecteren digitale afbeeldingen uit “alle mogelijke” kunstdisciplines. En als die ene beamer voor die massa pixels tenminste ook nog interactief kan worden geschakeld en als die plaatselijke kunstenaars wel willen of kunnen worden ingeschakeld.
Uitvluchten over gebrekkige hardware doet me ergens denken aan de FYRA-flapperde-flap-flap-flop. Het projectie-geval is nu weliswaar gestationeerd, maar -aanvankelijk zonder en later onder een wisselende dienstregeling- er is al een jaar lang geen substantiële beleids- en beeldvoortgang te bespeuren. Om drommen (naar lokale cultuur snakkende) Smallingerlanders plus langswaaiende toeristen in opperste vervoering te brengen is meer nodig dan de verontschuldiging “wacht maar af”.
Juni 2013: Tot heden ontbeerde Drachten die drommen. Tja….de projector werkt ook maar tussen zonsondergang en 23:00 uur. Dat is dus -in de zomermaanden- een uurtje of zo. Gister ging ik eens op inspectie (toevallig). Een stadswacht stopte vanwege een onbekend en mogelijk verdachte beweging. En ja hoor: er werd alweer exact 1 fabrieksplaatje getoond. Hetgeen een toevallige passant de kreet ontlokte: ” Hm, wel mooi gekleurde stenen, nou”.
*) Eind september 2013. De zon gaat aanmerkelijk later onder zeil. Omstreeks 19.45. Maar…..onder de kunstprojector is helaas NIETS meer te bespeuren dan duisternis. En….vragen over deze beschamende kwestie worden NIET beantwoord.
*) Eind november 2013: het is nog steeds een droeve zaak met die beamer. Weliswaar en wonder boven wonder is er klinkerverlichting van een egaal blauw trapezium van 3 x 4 meter, maar dat lijkt me een winters koud kunstje in de plaats van een bedoelde creatie van een lokale beeldend kunstenaar. Misschien is de uitleg, dat er zodoende wel meer blauw op straat is. TOEVALLIG.
*) 16-12-2013. HET DING DOET HET WEER. Na vervanging van de defecte ventilator en later van de kapotte harde schijf is er iets meer te zien dan die “prijzige blauwe lichtvlek”. Namelijk (nog steeds maar) één van de meegeleverde 10 toepassingen: een technisch kunst(je). Maar die inactieve activiteit heeft nog steeds niets van doen met het voorgespiegelde: het tonen van KUNST uit het Smallingerlandje. Onder meer aandachtig deze trage voortgang van dit project KUNST-OP-STRAAT vrees ik dat de ontwikkeling van Drachten tot “CULTUURSTAD-VAN-HET-NOORDEN” en partnerstad van LWD 2018 nog een lange weg te gaan heeft na deze kunst-storm-in-een-glas-water.
Januari 2014: Er kwam enige beweging below the beamer: één fabrieksvideo en wonder-boven-wonder: zelfs enigszins inter-actief. Gemeentelijk werd aangekondigd dat, alweer na een volgende beproefperiode, locale kunstenaars zullen worden uitgenodigd om kunstzinnige software te creëren.
Maar…..om lokale kunstenaars bij dit kostelijke en kostbare gemeentelijk kunst-initiatief te betrekken, zal er eerst aan die lokale kunstenaars (wie. o. wie ?) moeten worden getrokken. Want als er niemand is, die werk voor dit project kan en of voor nul komma niks wil leveren, zeker als er weinig aan mens of middelen is om door geïnspireerd te worden, dan blijft die dure bak daar nog jaren en jaren einddoelloos hangen: een zevenjaarsjeuk veroorzakend.
1 April 2014: De projector, kosten koper € 34.500, betaald uit het gemeentelijke potje cultuur, wordt door mij ingeschaald als zijnde vrijwel onbemiddelbaar WERKLOOS.
15 mei 2014: Er wordt één fabrieksvideo geprojecteerd van virtuele visjes (koi) die doelloos rondjes draaien gedurende een steeds kortere projectietijd.
27 november 2014. Vandaag kwam me ter ore, dat er TWEE culturele organisaties zich gaan bemoeien met de beamer: de Drachtster Bib voor wat betreft het technische en het Museum Dr88888888 voor wat betreft het artistieke aspect.
Januari 2015. Er is zelfs in deze donkere tijden onder de beamer NIETS MEER te beleven ….in Smallingerland NOG GEEN KUNST OP STRAAT.
Maart 2015. Er komt enig licht in den duisternis. Jawel…elke dag wat meer zonlicht totdat een eventuele projectietijd weer wordt beperkt tot één uurtje. Maar….er is tenminste wel één lichtpuntje: een pilot-projectie met als afbeelding iets van een ruimtewandeling. Als aanloop tot meer kunstzinnige uitingen?
November 2015. Met het donkeren der dagen komt eindelijk wat licht in den duisternis: op 10 november ( zo’n 5 jaar na het besluit tot aanschaffing en na 2 jaar “proefdraaien”) wordt de beamer officieel in gebruik genomen. Feestelijk, met een projectie mogelijk gemaakt door Johan van Aken. De bedoeling schijnt te zijn om drie maal jaars iets anders te laten verschijnen. HOUZEE
Mei 2015: Bij navraag stelt het College van Smallingerland, dat “de realisatie van beelden voor de projector in de samenwerking met ROC en Museum Dr8888 meer tijd neemt dan was ingeschat”. Verder schijnt de projectietijd ( tussen zonsondergang en 23:00 uur) steeds korter te worden, waardoor de planning van de tweede project 2016 gesteld is op september t/m november.
21 december 2016: de kortste dag, het langst donker. Maar de beamer DOET ‘T NIET- al maanden is daaronder NIETS te zien. 20 maart 2017: nog steeds niets of niets van belang te zien onder de beamer. GEEN KUNST OP STRAAT. 2 november 2017: nog steeds noppes.
Voor het geval dat men ELDERS ( bv in Leeuwarden) gaat peinzen over projecties: een paar tips.
- verzorg eerst de software ( bij uitstek geschikte items).
- Dit in goed contact met kunstenaars/ICT-ers die de projecties willen en kunnen verzorgen.
- Zorg voor een donkere, inpandige projectieplaats voor een langtijdige projectie.
- Zorg voor een egaal, lichtgetint en smetteloos projectievlak.
- Schaf pas na het in orde brengen van de punten 1, 2, 3 en 4 een goede, zeer lichtsterke beamer aan.
januari 2018: HET DING DOET HET NOG STEEDS NIET (volgens ingewijden is er een technisch probleem).
mei 2019. B ende W van Smallingerland heeft besloten om dit project ten grave te dragen om van de zevenjaarsjeuk verlost te zijn. Zie hierover ook >
https://www.waldnet.nl/wn/nieuws/61593/Drachten_trekt_stekker_uit_lichtkunst_Museumplein.html