DRACHTEN is kort geleden gebombardeerd. Door het provinciale bestuur nog wel. Namelijk tot cultuurstad. Via een functionele verdeelsleutel vielen in andere steden van Friesland de speerpunten toerisme, handel en industrie.
Drachten is vanouds een kruising van een straatweg en een kanaal, waarover vroeger de uitgegraven turven van deze veenstreek werden vervoerd. En een woonplaats van noeste en soms woeste werkers.
Voor mooie dingen was toen geen geld en voor cultuur geen tijd. Sindsdien is Drachten-dorp door Handel en Industrie uitgegroeid tot tweede stad van Friesland. Philips, Dunlop…er kwam een vliegstrip en heel veel woonwijken. En vanwege de noden van de veelal technisch ingestelde instromers en hun gezinnen: bieden, naast prozaïsche oorden voor vertier, plezier en getier, o.a. onze vermaarde schouwburg DE LAWEI, het museum, de kunstuitleen en de bibliotheek zeker enige cultuurkwaliteit.
Alleen: het zal een langdurig proces worden totdat de bestaande vorm van cultuur gekanteld is. En het is een enorme inhaalslag om Drachten bovenlokaal cultuur-paradijselijk te laten groeien en bloeien. Een dergelijke “boppeslach” gaat niet zonder forse overheids-steun. In financieel opzicht dan. Om eens een spreekwoord te verzinnen: Paarden-dressuur en mensen-cultuur… daar moet geld bij. Echte cultuur, geworteld in, gedragen en zelfs aangedragen door de bevolking kan niet opgelegd worden. En wat er niet is ( in Drachten is er dus niet echt veel op dit gebied ) kan en moet dan maar langzaam groeien.
Een Frans spreekwoord zegt: “Le proverbe….Clé de la langue et de la culture”.
Ofwel: Het spreekwoord is de sleutel tot taal en cultuur.
Die one-liner spreekt mij wel aan. Vandaar dat ik hier en nu en in digi-taal alvast mijn eerste steentje kan bijdragen voor een poëtische route door het straks steviger kloppende hartje van Friesland. Als opstappertje voor een HONDERD-TROTTOIR-TEKSTTEGEL-ROUTE, bedoeld om met ‘s werelds aller-aller-aardigste en opmerkingswaardigste spreuken Drachten-City een tikkie op te leuken. Om de lokale cultuur letterlijk van de grond af op te bouwen. Zodoende wordt Drachten tóch nog een spreukmakend stadje.
Om een beetje completer te zijn: spreuken, waaronder citaten, haiku, one-liners kun je natuurlijk ook op wandtegels drukken, of op een suikerzakje, een bierviltje, op duizend kleine of enkele grote ballonnen, in een lichtkrant, op een kalender, een spandoek, een T-shirt, noem maar op….
Wat mij betreft worden teksten op grote zwerfkeien als de Drachtster kei uitgezandstraald.
EEN STEENGOED IDEE: honderd keigoede spreuken op of onder: DRACHTSTER KEITJES Ik zie het al voor me: over 1 of 2 jaar wordt dé Drachtster Kei demonstratief versleept door duizend Drachtster boys in zwembroek: van het bejaardenoord Bertilla naar de Tabaksfabriek in het Centrum van Drachten-City. Aan touwen, op een houten slee: een pré-historische krachttoer. Een eigen-aardig idee van mezelf, al zeg ik het zelf. Maar wél ook meteen verwerpelijk : al die opvallende, oneigenlijke, veenvreemde keien, dat “lig-in-de-weg”- graniet. Voorlopig til ik iets minder zwaar aan een minder omvangrijker en goedkopere, houdbaarder, duurzamer trottoirtegel-uitvoering.
Maar voorlopig moet DR88 nog ff W88 op het uitgevlooi of dit initiatief valt in te kaderen binnen het lokale kunst- en cultuurbeleid. Of eerder: uit te kaderen. Neem straks maar goed nota van de binnenkort te onthullen Smallingerlandse cultuurnota.