web analytics

Weekblog 2007-12: BETREKKELIJKHEDEN.

        Friesland is een schitterende provincie, waar je nog kunt genieten van de verre uitzichten. Ver kunnen kijken is goed voor een mens. Ik denk dat het wijde landschap meegeholpen heeft om het Friese volk te vormen: nuchter en toch opgewekt en vooral heel erg sociaal. Ja, het socialisme is ontstaan in Friesland.

                 De eeuwenlange strijd tegen de elementen en tegen talloze pogingen tot plundering, brandschatting en overheersing* resulteerde in de Friese grondhouding van: eerst de kat uit de boom kijken, niet alle mooie praatjes voor lief aannemen, op een zelfbewuste manier kritisch naar de ontwikkelingen kijken. Kortom: de Fries heeft van nature een relativerende kijk op de wereld.

                 Het Fries is een mooie, oude taal. Maar de doorsnee Fries is meer een doener dan een prater. De Fries, het betrekkelijke van alles inziend, is kort van stof maar uit zich inhoudelijk scherp. Het sprekwurd en de sei-siswize, eveneens kort en krachtig, horen daarom bij uitstek bij de Fries.


 

185. ’t Is in min spul, immen dy’t oer ’t hynder tild is wer yn’t midden fan ’t seal te krijen.
Het is heel moeilijk, om iemand die over het paard getild is weer midden op het zadel te krijgen.

184. Mar hy byt sa goed as tweintich oare, sei it âld wyfke en se hie noch mar ien tosk.
Maar deze bijt net zo goed als twintig andere, zei het oude vrouwtje, en ze had nog maar één tand.

183. Ik hâld my oan it âlde, sei de boer, dan kom ik fansels wer yn’ e moade.
Ik hou me bij de oude leus, zei de boer, dan wordt ik vanzelf weer modieus.

182. Der is noch noait in brânkast achter in lykwein oan riden.
Er is nog nooit een brandkast achter een begrafeniswagen gereden.

181. Mannichien moat dea wêze om libben foar ús te wurden.
Velen moeten dood zijn om voor ons te gaan leven.

180. Ripe parren en jonge fammen kinne net duorje.
Rijpe peren en jonge meisjes zijn niet lang houdbaar.

179. De slak en de hazze hawwe op ‘e selde dei âldjier.
Voor de slak en de haas is het op dezelfde dag Oudjaar.

178. De moaiste apels binne faak yn ‘t hert ferrotte.
De mooiste appels zijn vaak in ’t hart verrot.

177. Pikerje net..it komt doch oars.
Pieker niet…het komt toch anders.

176. Foar in mûs is de kat in tiger.
Voor een muis is de kat een tijger.


 

* Anno 339: ODIBALD (die, gelijk aan de vorige Hertogen en Prinsen, in Stavoren verblijf hield), bouwde Ezonstad aan de Lauwers. De naam van het stadje zou ‘oeverstrook aan de Ee’ betekenen. De stad werd vooral gebouwd om het Noordelijke Friese land tegen de invallen van zeerovers te beveiligen.

Over de ondergang van Eson verhaalt een Middeleeuws geschrift: ‘Hoe als men duysent twee hondert ende dertich screef, is Ezonstadt aen de Louwerts zee geleegen, deur een ongehoorden zeer hoogen waetervloedt ende stormachtigen wind geheelyck vergangen ende wech gedreven, oock alsoe geheel verdroncken’.
De kroniek uit de Middeleeuwen vertelde over grachten, standswallen en poorten.

* Anno 2006: Gelegen 13 kilometer van Dokkum, op de grens van het Nationale Park Lauwersmeer, is door Landal het 42 ha grote recreatiepark Esonstad, zoals de Friese vestingstad uit vervlogen tijden, in oudfriese stijl opgetrokken. Vanaf vrijdag 6 april 2007 start rederij Wagenborg als proef een dagelijkse vaarverbinding met de catamaran Esonborg tussen Esonstad en het Friese eiland Schiermonnikoog.


   Greiden in Fryslân,
snie- en mokbespikkelje,
grauwe wolkenloft.


Friesland weideland,
meeuw- en sneeuwbespikkeld,
grijze wolkenlucht.            HV


 

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2007/03/weekblog-2007-12-betrekkelijkheden/