Lees verder: column FRIEZEN, TUIG VAN DE RICHEL.
recept SIPELSOP.
Uitgelicht.
21. Mei besleine hynders op it iis komme. Met beslagen paarden op het ijs komen. Goed voorbereid zijn voor de taak.
20. Immen bline hynders foar de doar liede. Bij iemand blinde paarden voor de deur zetten. Iemand door leugens misleiden, bedriegen.
19. Om it hynder sykje en derop sitte.
18. Wite hynders hawwe in bulte strie nedich. Witte paarden hebben veel stro nodig. Pronkzieke vrouwen kosten veel geld.
17. De hynders dy’t de hjouwer fertsjinje, krije se net altyd. De paarden die de haver verdienen, krijgen dat niet altijd. Verdienste wordt niet altijd beloond.
16. In jûn hynder moat men net yn ‘e bek sjen. Een gegeven paard moet je niet in de bek kijken. Geschenken moet je niet scherp beoordelen.
ZADELPIJN
Soms moet je denken aan paarden overlaten……die hebben een groter hoofd.
Een paard weigert nooit te galopperen op weg naar huis.
Een paard waar je van houdt, trekt meer dan vier ossen.
De vijg valt niet ver van het paard.
1e: door bodemdaling vanwege zout- en gaswinning,
2e: bij overvloedige regenval raakt de bodem oververzadigd,
3e: het poolijs smelt en daardoor stijgt de zeewaterspiegel en
4e: een groot deel van het Europese water-overschot stroomt straks onstuitbaar via beek, rivier en kanaal dwars door de dijken de delta binnen.
Zó bezien levert de rest van Nederland, van Europa, ja van de hele aardbol een grote bijdrage aan de wateroverlast alhier. Het ontwerpen van nieuwe woon- en werkterpen lijkt me een best nuttige bezigheid. Maar: met zo’n duizend boven de brakwatervloed uitstekende bultjes redden we ons niet. In plaats van uit-einde-lijk de helft tot driekwart van ‘it bêste lân fan d’ierde’ te moeten opgeven, zie ik meer Fries lijfsbehoud op vastigheid van de rest-ruimte.
Als ik waterbouwkundig ontwerper was zou ik dus GEEN TERPEN willen opwerpen MAAR GATEN willen graven. Duizend waterkuilen: omgekeerde terpen dus. Want met hoog water buitendijks stijgt het water binnendijks ons tot de lippen: een ook hoge waterstand bij eb geeft maar weinig tijd om het hoogwater uit sloot en plas kwijt te raken.
Het is de Nederlander met de paplepel ingegoten: al in het kinderbordje worden kuilen gegraven, terpen opgeworpen en dijken gemetseld om de plas melk in de brinta of jus in de boerenkoolprak in toom te houden. Ook langs de branding gaat de polderlandse peuter instinctmatig kuilen graven en vormt zo een zeewaterkraterlandschap.
Overeenkomstig kan op de lange duur in Friesland een wat groter merenstelsel groeien. De truc is dus om de uitgegraven aarde te gebruiken voor ophoging van de overblijvende randen. Op die ruggetjes of richels kan dan veel van de bestaande infrastructuur aan wegen, kanalen en bruggen evenals de steden en dorpen behouden blijven.
Centraal in Friesland ( bij Drachten langs de A 7 ) zou als proefproject alvast één zo’n reuzekuil kunnen worden uitgespit. Maar voorlopig zonder veel water er in. Bij grondverzet naar de randen zou een prachtige kom, een zachtglooiend parklandschap met een eigen microklimaat kunnen ontstaan: een plekje -weg van de snelweg- om even bij te komen, om eventjes weg te mogen dromen. Stad Drachten kan zo’n toeristentrekpleisterplaats heel goed gebruiken. Laten we daarvoor onze grijze celletjes maar eerst aan het werk zetten en er duur-zaam wat energie in steken en: wat geld uit de pot voor de te vervallen spoorverbinding tussen Heerenveen en Groningen.
Ann@Liese ©
————————————————————————————————————————–
SIPELSOP (Friese uiensoep) voor 4 personen.
Ingrediënten : 500 gr. uien, zout, peper, nootmuskaat, 1 theelepel azijn
60 gr. boter
60 gr. bloem
1 Ltr runderbouillon van 3 blokjes
4 eieren,100 gr geraspte oude ( Friese nagel) kaas.
Bereidingswijze :
Kook de eieren in 10 minuten hard. Laat ze schrikken onder de koude kraan en pel ze.
Maak de uien schoon en snijd ze in snippers. Verhit de boter in een pan en bak hierin de ui-snippers glazig. Strooi de bloem erover en bak dit heel even mee. Voeg al roerend de hete bouillon toe tot een gebonden en gladde massa ontstaat. Draai dan de hittebron wat lager, leg een deksel op de pan en laat de soep 10 minuten zachtjes koken. Voeg naar smaak peper, zout, nootmuskaat en de azijn toe.
Opdienen: Prak in elk soepbord een ei fijn en schep de soep erover. Bestrooi de soep met de kaas. Serveer er geroosterd witbrood bij.
Er valt nog véél meer te genieten op: www.lekkerfrysk.nl
——————————————————————————-
UITGELICHT-TOEGELICHT:
De bêste hynders fynt men op ‘e stal. Dus net op ‘e merk. Fig.: de fatsoenlikste fammen binne foar de feinten thûs to treffen, dy dangelje net op ‘e merk om.
Wilt u een ONderLINER © overnemen? Dat kan. Maar dan wél graag met bronvermelding en wél graag Uw originele one-liner als reactie zenden.
