web analytics

sep 01

Weekblog 2006-35: de 10 van 10 uur 10- OVER WERK

       EEN FRIES ZOU  ZEGGEN  ……………………
 

69. Moarns let, de hiele dei let.    Ofwel: Een goed begin is het halve werk.
68. Wat sjonge en omdideldeintsje en net folle wurk dwaan: ‘t Is in  wyldsang mei dy.
67. It wurk in slinger oan ‘e earen jaan.
66. ‘t Is mei sizzen net ta dwaan.
65. Gjin wurk, gjin huning.
                                              _

 

 

-De dokters hebben me op een briefje gegeven, dat af en toe een lichte neiging tot werken geen blijvende schade kan aanrichten.
-Landloper:  “Iemand heeft mij één keer aan werk willen helpen. Verder zijn de mensen altijd vriendelijk tegen mij geweest”.
-Uitspraak van een vrouw: “Schat, ik heb werk gevonden. Je begint morgen al.”
-God respecteert me als ik werk, maar heeft me lief als ik zing. ( R.Tagore)
-Als je doet wat je leuk vindt, hoef je nooit te werken. (Mahatma Gandhi)

 

 

 

 In het Noord-Oosten van de Verenigde Staten groeien cranberries in het wild. En- heel wonderlijk- ook op het Friese eiland Terschelling (Skylge in het Fries). Dat is zó gekomen: Op een dag spoelde er een ton aan. Een jutter opende het vat. Het was gevuld met niet-lekker smakende roze besjes. Een aantal kwam achter de duinen in een vochtig gebied tot groei en bloei. Heden ten dage is de cranberry-teelt op het eiland heel belangrijk. Deze bes is een heel gezonde vrucht, met een groot aantal mogelijkheden voor verwerking in heerlijke gerechten zoals:

 

 

 

CRANBERRY- COMPÔTE MET GEMBER 
( lekker bij kip, eend, varkenshaas of zalm )

 

 

 

Ingrediënten
– 1 sinaasappel
– 100 gram suiker
– 200 gram cranberries
– 2 eetlepels fijngehakte, gekonfijte gember
Bereiding:
Was de sinaasappel goed en rasp de oranje schil eraf.
Pers de sinaasappel uit. Doe de rasp, het sinaasappel-sap, de suiker en de cranberries in een pan. Breng alles aan de kook en laat op een zacht vuurtje ca 2 minuten doorkoken. Roer er de gember doorheen en laat de compote afkoelen.

 

 

Cranberry-jam:
 Benodigdheden:
 500 gr. Terschellinger Cranberries
 400 ml. water
 330 gr. Suiker 
Doe de Cranberries in een pan en zet dit op een gematigd vuur. Voeg vervolgens 400 ml. water toe.
Zodra de massa kookt, het vuur laag zetten en onder gestadig roeren 330 gr. suiker toevoegen.
Tijdens het roeren af en toe opschudden, maar niet teveel roeren om de vorm van de bessen intact te houden. Ongeveer 5 minuten laten doorkoken tot de juiste dikte is verkregen.
De Cranberry Compote bij voorkeur in warme glazen potten gieten en goed afslui-ten. Cranberries bevatten zoveel pectine, dat de compote na afkoeling volkomen geleert. Toevoeging van pectine of andere opstijfmidde-len is dus niet nodig.
Voor meer Cranberry-recepten en hoe deze bessen op Terschelling kwamen, zie de site www.Lekker-Frysk.nl                                                      EET SMAKELIJK
                                         

Jofel dat je deze week weer even keek. Wat prachtich datst hjir eefkes omstrúnst. 
ZIEHIERONDERMEER.
Blijf kijken man, er komt VRIJDAG nog VEEL meer an. Bedankt en..OANT SJEN.    

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/09/weekblog-2006-35-de-10-van-10-uur-10-over-werk-column-afdraaien-in-de-tuin/

aug 25

Weekblog 2006-34, GELOOF-HOOP-LIEFDE ( en humor ) deel 3, recept POTSTRO.

foto

 

64. Wa’t bûten God rekkenet, moat op syn tellen passen. 
Wie buiten God rekent, moet op z’n tellen passen. 

63. Wa’t troch it fjoer flein is, sil net troch de sinne rane.
Wie door het vuur is gegaan, zal niet smelten door de zon.
62. Leafde is himel mar kin pine dwaan as hel. Liefde is hemels maar kan hels pijn doen.
61. Leafde foar in oar …. begjint by dysels. Liefde voor een ander….begint bij jezelf.

60. Leafde is blyn ….. do moast dus mar fiele. Liefde is blind…je moet dus maar voelen. 


    ……………………………………………………………..
                                            
De gevangenissen waren niet zó vol als er in de kerken wat meer te halen viel.
Bijbel of Koran: beide óók maar mensenwerk.
De liefde is een vogel die zingt in het hart van de vrouwen. A.Karr

Mag ik de zon zijn om je tranen te drogen ?

 

Potstro ( oud-Fries hoofdgerecht ) 
Ingrediënten: 
 
– 1 liter melk
– zout
– 200 gram boekweitmeel
– boter
– keukenstroop 
Bereiding:
Breng de melk samen met een snufje zout aan de kook.
Voeg daarna het boekweitmeel aan de melk toe en blijf flink roeren.
Na een tijdje is de ‘brij’ stijf geworden en hoeft u het alleen nog maar ongeveer tien minuten op een laag vuurtje gaar te laten worden.
Maak daarna een kuiltje in het midden van de brij en vul dat met stroop en (gesmolten) boter.
Potstro werd ook in Drenthe als warme maaltijd gegeten, gemaakt van boekweitgrutten en meestal met toevoeging van uitgebakken blokjes spek.
Voor meer Friese gerechten: zie www.Lekker-Frysk.nl

 

 

 

Wie vol hoop is, ziet het succes waar anderen mislukking zien
en zonneschijn waar het voor anderen donker is en stormt.
 

Bedankt voor Uw bezoek en…………….OANT SJEN.
 
 

 

 

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/08/weekblog-2006-34-geloof-hoop-liefde-en-humor-deel-3-nuw-neerlands-column-recept-potstro/

aug 18

Weekblog 2006-33. Drieluik GELOOF-HOOP-LIEFDE deel 2, SPINAZIESOEP, Column ZINLOOS GESLEEP……….

59. Yn it begjin skoep it minskdom God.
In den beginne schiep de mensheid God.

58. De leafde is krekt in kryptogram, jou my de oplossing en ik snap der  nóch neat fan. De liefde is net een cryptogram, geef me de oplossing en ik snap er nóg niks van. Theo van Gogh.

57. O, firusmoardner ….. bewarje myn yn– en útgong.
O, viruskiller…… bewaar mijn in- en uitgang.

56. Leafde makket it libben in lyts bytsje lichter *
Liefde maakt het leven een beetje lichter.

55. Leafde is de swietste lêst fan it libben *
Liefde is de zoetste last van het leven.

foto                     ————
De gevangenissen waren niet zó vol als er in de kerken wat meer te halen viel.

Men moet de broek des levens ophouden met de bretels van de hoop.

Wie buiten God rekent, moet op z’n tellen passen.

Een leven zonder liefde is enkel een bestaan.

Geloof is een medicijn tegen de angst.

——————

*  Deze spreuken lijken tegengesteld. Het is maar net hoe je tegen het leven aankijkt. Ook rijmen deze spreuken niet en u weet het: ’T is raar, maar als een spreuk rijmt…is ie waar.

 

 

    Column  Zinloos gesleep met afval en baggerslib ©

    Een groot deel van Friesland en Groningen ligt onder de zeespiegel. In de nabije toekomst kunnen de waterstanden in de grote rivieren flink hoger zijn dan nu. Vooral de IJsseldelta krijgt het te verduren. Bij hevige regenval loopt het daar gauw over de richel. Zo moet straks twee maal zoveel water uit het IJsselmeer worden geloosd op het wad. En: binnen 60 jaar kan het peil aan de andere kant van de zeewering wel 60 centimeter stijgen. Als de huidige oeverwallen, rivier- en zeedijken het dan niet houden zoekt het water onverbiddelijk de laagste plekjes op.

    Er MOET en ZAL wel het een en ander gebeuren. Binnen de Nederlandse grenzen moeten vele vaarten grondig worden uitgebaggerd voor o.a. een vlotte waterafvoer. Jaarlijks zal er tien miljoen kuub bagger worden opgediept uit dichtgeslibde sloten. Nu is er al een baggerachter-stand van een dikke honderd miljoen kuub. Die bagger blijkt voor tenminste vijftig procent ver-vuild. Deze echte bagger moet eerst worden gezuiverd, want verontreinigd baggerslib mag sinds 1992 niet worden gebruikt in de land-en tuinbouw. Maar: sluwe slibhandelaren hebben een gaatje gevonden…. in Friesland. De grap is nu dat hier meer meren worden gegraven voor extra waterberging, en dat veel (veelal zwaar) vervuild Haarlems baggerslib goedkoop kon worden gedumpt in een Friese zandwinput. Hier werd dus een kuil gegraven voor een ander, maar voor schoon slib uit eigen boezem is geen ruimte meer. Kunt u dát nog volgen? Ik niet.

    In Friesland wordt rioolslib vergist in 29 installaties waarbij er gas, warmte en veel water vrijkomt. Het gas wordt gebruikt om stroom op te wekken. In Drachten heeft de ene grote vergisting-installatie méér dan genoeg aan het Smallingerlandse slib. Twee andere grote Friese installaties hebben overcapaciteit. Daar moet dus vergistingsmateriaal bij. Door milieumaatregelen kwam er steeds minder afvalvet in het riool en meer in de vetputjes. Al tientallen jaren werden vetresten uit de industrie en horeca naar Friesland vervoerd. Maar de laatste jaren kan de voedings-industrie deze ‘slurry’ goedkoper kwijt in Duitsland. De Nederlandse vergisting-installaties zullen nu moeten knokken om restjes van de supermarkt en putvet van de patat-tent.

    Verwonderlijk is dat er een plan is om in Drachten-Smallingerland een ‘milieuvriendelijke’ stroomfabriek te bouwen. Deze biomassacentrale heeft als grondstof nodig: organische resten van o.a. supermarkten naast dierenmest. Maar in Friesland is de bulk supermarkttroep en dierenstalpoep niet te vinden. Wél in de Zeeland en Brabant. Daarom moeten de stinkende massa’s straks van hot naar hier worden vervoerd. Misschien wel per truck. Maar op meer verkeersdrukte, stank en lawaai zit niemand in Drachten te wachten.

    Wat een dergelijke biomassacentrale lonend kan maken, is een hoge jaarlijkse subsidie. En: wanneer varkensmesters en supermarkten fors betalen om hun slurry te slijten of als het eindproduct netto nog wat opbrengt. Maar afnemers worden in Friesland niet gevonden. De geproduceerde ‘kunstmest en groene cokes’ mogen in Nederland niet worden afgezet. Transporteren naar het buitenland kan nog wél.

    De NUON wenst aan de Groninger Eemsmond een nieuwe centrale te bouwen. Deze (gestookt op biomassa, kolen en aardgas) zou voldoende stroom kunnen leveren voor twee miljoen huishoudens: op elk gebied een geduchte concurrent dus. Vestiging in Nederland van een biomassacentrale,  zoals de in Drachten geplande co-vergistingsinstallatie, om het tóch al aanwezig afval om te zetten in elektriciteit is -op zich- een goede zaak. Maar dan wél waar dat overschot ontstaat of waar behoefte is aan een eindproduct. Als de subsidiëring en milieuvriendelijkheid dubieus is, grondstofaanvoer onzeker of de transportkosten té hoog dan staat zo’n fabriek van meet af aan op losse schroeven.

    Eén moderne windturbine kan al voldoende stroom leveren voor 4500 huishoudens. Dáárvoor is de grondstof (wind) gratis en deze komt vanzelf aanwaaien. Het overschotje elektriciteit van de Drachtster biocentrale en de lichte bevordering van werkgelegenheid zetten m.i. geen zoden aan de dijk. Die zompige zoden zijn wél nodig om de Fries-Groninger dijken op stormvloed-hoogte te brengen. Anders staat deze centrale straks in een bêste dobbe Waadwetter. Ann@ Liese.

 

En nu….wat lichtere kost: recept voor een smaakvol zomersoepje.

foto
Voorafje: Op m’n volkstuin heb ik in het voorjaar spinazie gezaaid. Het bleek reuzen-spinazie te zijn met kopgrote bladeren, waarvan ik per persoon maar één plant nodig had.
Nu- in het naseizoen- resten alleen wat zielige, té laat opgekomen spinazieplantjes…alleen nog maar geschikt om er soep van te koken:

SPINAZIESOEP.

Snelsoep voor twee personen- benodigdheden en bereiding:
Kook in een halve liter water een flinke handvol gewassen spinazie (200 gram zonder stelen) met een bouillontablet (kip) tot garens. Nu géén zout toevoegen ! Pureer het blad ( met een staafmixer) en bind de soep met wat allesbinder…klaar.
Eventueel de laatste minuten wat stukjes courgette meekoken.

Heet opdienen in een kom. Garneren met of/of: toefje spuitroom-geraspte zure appel- driehoekje geroosterd brood-soepstengel o.i.d.             Smul smakelijk.

Bedankt voor Uw bezoek en……………OANT SJEN.

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/08/weekblog-2006-33-drieluik-geloof-hoop-liefde-deel-2-spinaziesoep-column-zinloos-gesleep/

aug 11

Weekblog 2006-32: column IN VERWACHTING. Resept keallefleis.

foto

 54. Ik preekje hjoed allinnich foar de sliepers, sei dûmny, de oaren kinne har wol deljaan.

53. In lyts fjurke, dat jo ferwaarmet is better as in grut fjoer dat jo fertart.

52. Men seit folle dat men net leaut en men leaut folle dat men net seit.

51. Mar leau it frij, myn freon. Ik sis: ‘it liket soms mear as it is’.

50. Leafde wit ezels oan it dûnsjen te krijen.
_

Geloof maakt meer stuk dan me lief is.

Wie weet te wachten, krijgt alles op zijn tijd.

De aarde draait niet door op liefde…Liefde maakt het ritje de moeite waard. F.P.Jones.

Als je liefde kunt geven, kom je nooit met lege handen.

Als het hart niet meer gelooft en hoopt, dan is liefde nog de redding.


RECEPT, beschikbaar gesteld door en verkregen via http://www.heitelan.nl  

 

Keallefleis mei Sjampinjonnesaus ( roerbak-haadgerjocht ).
Stikjes keallefleis tegearre klear makke mei in farske sjampinjonnesaus.
Ingrediinten:
* Keallefleis (yn reepkes)
* 1 boskje bosksipeltsjes
* 1 bakje sjampinjons
* 1/4 liter rjemme
* Wytmoal
* Piper
* Olyfoalje
* Gorgonsola tsiis (wannear winske)
It Klearmeitsjen:
Snij it keallefleis in blokjes of reepkes.
Strui it wytmoal oer it keallefleis en doch der nei eigen smaak piper by. 
In tip foar it struien fan it wytmoal: doch it wytmoal en de piper yn in sek, doch ek it blokjes of reepkes keallefleis yn de sek en knoopje de sek goed ticht. Dan efkes goed skodzje en it wytmoal en piper wurde moai ferparten oer it keallefleis.

Snij de bosksipeltsjes yn rinkjes
Snij de sjampinjons yn platte stikjes
Ferwaarmje in wok of hapkespanne mei de olyfoalje
Bak de rinkjes bosksipel en stikjes sjampinjon koart brún en doch dan it keallefleis derby. Bak it mingsel oan’t it keallefleis ljochtbrún wurden is.
Doch dan de rjemme derby en waarmje it mingsel op.
De leafhawwer kin der ek noch gorgonzola tsiis by dwaan.

Tip: Lit 2 bosksipeltsjes hiel, sied se en brûk se as garnearing foar it gerjocht.
 
It doel fan it part RESEPTEN fan Heitelân.nl mei dúdlik wêze: genietsje fan iten!
Derneist fansels ek in protte wille by it klearmeitsjen.


column  

IN GESPANNEN VERWACHTING ©

 

Een diepdonker uitgevallen vriendin van onze dochter heeft pas een babyboxje gekocht. Tweedehands, bij de Kringloop. Het laten maken van een echo had haar zekerheid gegeven: Het wás zo, er kwam nieuw leven bij. Het was wel een ‘per-ongeluk-je’. Oeps….en vader onbekend. Achteraf gezien had die talisman dus niks geholpen. 
’Het zijn er wel véél’, zei de dokter, het aantal wijselijk in het midden latend. De bevalling kon al over een paar weken zijn. Na een plotselinge daling van de lichaamstemperatuur met 1 graad kon het zelfs binnen 24 uur gebeuren. ‘Mijn assistentie is eigenlijk niet nodig’, stelde hij. De arts vond dat de navelstrengen wel zélf afgebonden mochten worden. Maar: bij een sta-bevalling zou het wel slim zijn om te zorgen voor een verende vloerbedekking.

Het beste voor de moeder-in-spé? Voldoende beweging, aangepaste voeding met een lekker stukje vlees en wat extra kalk. De eetlust kan na de geboorten wel drie keer groter zijn dan normaal. Voor de melkproductie is het nog heel goed als de moeder een stukje van de moederkoek nuttigt en op zich is er niks mis mee als de kleintjes worden drooggelikt.

Maar de vriendin van onze dochter vindt zoveel jong grut erbij toch wel wat te véél van het goede. Ze worden dus allemaal verkocht: de zes schattige, jonge hondjes.

 ………………………………………………………………………………………………………
 
Een dergelijk per-ongeluk-nestje noemt men ook wel een “oeps-nestje”. Het is gebeurd voor je er erg in hebt. Bij poezen is een oeps-nestje meestal gevolg van laksheid. Maar met honden is zwangerschap meestal wel te voorkomen. Een goede baas weet wanneer het beestje loops is. Maar natuurlijk kan een teefje wel eens ontsnappen, of op eigen terrein bezoek krijgen van een reu, wiens baasje het niet zo nauw nam. 

Hoe dan ook, als er een oeps-nestje is, dan zullen alle hondjes weer een nieuwe eigenaar moeten hebben, want weinig zó verraste baasjes willen al die dieren zelf houden. Maar hoe raak je ze kwijt? De ongewilde baasjes van een oeps-nestje willen in de regel alleen maar dat de altijd schattige puppy’s een goed tehuis krijgen. Gratis aanbieden op internet of in de krant is dan de voor-de-hand-liggende en vaak ook enige optie. En inderdaad….daar komen vast hele aardige reacties op en je kunt langs deze weg alle hondjes wel kwijt raken.

Maar wat argeloze bezitters van een oeps-nestje niet weten is, dat het vaak juist fokkers/handelaren zijn, die deze hondjes overnemen om ze door te verkopen of om er zelf mee te gaan fokken. Verkopen…centjes beuren, dát is het doel van fokkers of handelaren.
Ook de puppy’s van mensen die -zonder de consequenties ervan te kunnen overzien- té snel besluiten om een puppy te nemen (ook omdat dat schattige hondje tóch gratis is) komen later alsnog in een asiel of in de duistere hondenhandel terecht. De werkelijkheid in die handel is hard en schrijnend. Dus: als plotselinge bezitter van een oeps-nest kun je beter een goede prijs voor de puppy’s vragen om handelaren, fokkers en andere mensen met een verkeerde bedoeling buiten te sluiten.     Ann@ Liese

  
 

Jofel dat je deze week weer even keek. Wat prachtich datst hjir eefkes omstrúnst.
Op naar nieuwste editie 

 
 


Blijf kijken man, er komt VRIJDAG nog VEEL meer an. Bedankt en..OANT SJEN.

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/08/weekblog-2006-32-column-in-verwachting-drieluik-geloof-hoop-liefde-deel-1-resept-keallefleis/

aug 04

Week 2006-31: HOOGZOMERZOTHEID, column ZILVERKOORTS, uitgelicht.

 

 

49. ‘In bêst middel foar de mûzen’, sei de boer, doe stiek er syn skuorre yn ‘e brân.

48. ‘ It komt fansels werom,’ sei de boer, doe liet er syn baarch in stik spek frette.

47. ‘Smoke jo skiep?…….Nee?……O, dân stiet jo hok yn ‘e brân.

46. ‘Alle bytsjes helpe’, sei de man en hy pisse yn ‘e see.*

45. It Frysk is krekt as in noas, helje der út wat der yn sit.
……………………………………………………………………………………………….

 
In het ene gezin is blootheid net zo vertrouwd als een naaktslak op een nudistencamping, bij een ander stel mag je niet eens naakt douchen.
Dat raakt kant noch wal, zei de man, en hij piste in de praam.
Een goed begin is het halve eieren eten.

‘Als bijna er niet was’, zei de jager, ‘dan had ik een haas geschoten’. 

Vakantie: Als de kinderen van huis zijn, dansen de ouders.

………………………………………………………………………………………………….

* Uit het Friestalige boekje van Geale de Vries: As jim tútsje wolle dan gau. 120 pagina’s over Friese spreekwoorden en gezegden. ( Friese Pers, ISBN 90 6066 468 X / CIP)


Eerbetoon aan de ( begin vorig jaar overleden ) onnavolgbare columnist Ephraim Kishon. Dit is een vrolijk vrijelijke bewerking van zijn column ZILVERKOORTS ( uit de bundel “KIJK MAAR OM, MEVROUW LOT”, met toestemming van De Arbeiderspers )

column      ZILVERKOORTS  ( van een doe-het zilver)

 


Tijdens de tweede hittegolf in 2006 loosde mijn vrouw een diepe zucht en zei: ‘wat een hitte ! Dat herinnert me eraan dat onze petroleumkachel zó door de roest is aangevreten, dat ik wel door de grond zou willen zinken als we bezoek krijgen’. Gewoontegetrouw onthield ik me van commentaar want ieder woord kost je geld onder deze omstandigheden. In plaats daarvan rees bij mij de gedachte, dat dit nu eens een mooie gelegenheid was om mijn vrouw te verrassen: ik zou er wel eens met een kwastje zilververf overheen gaan. In een plaatselijke verfwinkel kocht ik een enorm blik ‘vuurbestendige, uit zuiver aluminium vervaardigde zilververf en een flinke kwast opdat de voortgang van het werk niet zou worden gestuit door gebrek aan technische uitrustingsstukken.

De volgende dag ( het zou alweer 35 graden Celsius worden ) deed ik of ik sliep tot mijn vrouw naar kantoor was gegaan om onze inkomstenbelasting te verdienen.Toen stond ik op, opende het blik, mengde de blinkende, zilveren vloeistof geheel volgens de voorschriften en maakte iets moois van die kachel. De zilverlaag maakte hem als nieuw en verborg roet en vuil volledig. Bescheiden als ik ben, moet ik echter toegeven, dat iedere schooljongen de klus had kunnen klaren, want met deze aluminiumverf kan het gewoon niet misgaan. Ik kan u die verf aanbevelen. Wie er eenmaal mee aan de slag is geweest wil niet meer anders.

     Ik had zoveel plezier in m’n werk, dat ik niet kon wachten met ‘het aanbrengen van de tweede laag tot de eerste is gedroogd’, zoals een of andere bekrompen bureaucraat op het blik had voorgeschreven. Onmiddellijk ging ik er nog een keer met de kwast langs en -voor alle zekerheid -een derde keer. Omdat de knopjes een beetje waren aangeslagen, herstelde ik ook hun zilverkleur weer in de oorspronkelijke toestand, waarna ik als volgt redeneerde: ‘mijn handen zijn toch vuil en het blik is open. Waarom zou ik niet nog even rondkijken? Misschien vind ik nog iets dat een kwastje kan velen.’
     Na een korte rondgang door onze woning, had ik twee deurknoppen, een lekkende keukenkraan en drie aluminium sauspannen zilvergeverfd, benevens de cactuspot, de cactusstekels en een paar kleinigheden als een schoenlepel, een asbak, twee voetenbankjes en de keukentafel. Daarna wilde ik er echt mee ophouden, want ik had het gevoel dat ik bezig was van het ene uiterste in het andere te vallen, maar toen ik de verf van mijn ouwe, trouwe motorfiets zag bladderen kon niets me weerhouden zijn erg fraaie stroomlijnen even aan te zetten. Maar het feit dat ik daarna de ketting onder handen nam, wijst er wel op dat ik toen mijn geestelijk evenwicht aan het verliezen was -natuurlijk door de weersomstandigheden.
     Steeds meer verloor ik de juiste verhoudingen uit het oog, want toen ik zag dat de vloertegels toch al ietwat bespat waren met zilververf, kreeg ik het achteraf gezien misschien wat vreemde idee de eentonigheid van de keukenvloer te verlevendigen met een schaakbord-patroon. Na het schaakbord voltooid te hebben, zei ik tot me zelf: ‘Nu is het mooi geweest.’ Maar voordat ik het wist lag ik weer op de knieën voor die petroleumkachel om hem nog een kwastje te geven. Vervolgens viel ik ten prooi aan de dwanggedachte dat het wel erg onzorgvuldig was om maar twee deurknoppen zilver te verven, waarna ik alle deur-, kast- en raamknoppen in het huis verzilverde. Daarna wierp ik mij gedurende enkele minuten op de schilderijlijsten en bracht een ingrijpende revisie aan op onze reproductie van de Mona Lisa -ik bedoel dat ik voor haar rap een zilver-lamé avondjapon creëerde die haar stompzinnige grijnssmoeltje veel beter deed uitkomen dan in de soepjurk van Da Vinci.

     Terwijl ik de zijkanten van ons radiotoestel ook nog even onder handen nam, constateerde ik dat mijn schoenen tijdens de arbeid bespat waren met zilveren spikkeltjes, hetgeen me op de gedachte bracht ze dan maar egaal zilver te schilderen. Het effect overtrof mijn stoutste verwachtingen: de schoenen schoten letterlijk vuur en het verbaasde me, dat nog nooit iemand op het idee was gekomen om aluminiumschoenen te ontwerpen ( hoewel deze toch zo’n apart accent geven bij een donker pak). Na het verzilveren van de banden van de Oosthoek-encyclopedie, kwam ik tot het besluit definitief te stoppen -maar niet zonder nog eerst even de lampenkappen op te frissen, hetgeen ik staande op een ladder klaarde. (Rare ladder! Ik zou hebben gezworen dat ik op aluminium stond, hoewel ik wist dat het hout was) Ik nam dus ook nog de gloeilampen onder handen.

Toen ik daar op de hoogste tree van de ladder stond, druppelde wat verf op het Perzische tapijt, maar gelukkig bleek het kleed een verrassend vermogen te hebben om zilververf op te nemen, hetgeen als bewijs mag dienen van een behoorlijke vooruitgang van de verf-industrie. Daarna gooide ik al de remmen los. Ik knapte de grote linnenkast op, gaf alle tasjes van mijn vrouw plus een paar stropdassen van mezelf een geheel ander aanzien en veranderde mijn schoonmoeders stola van ordinair konijnenbont in een exquis zilvervosje. Bezweet en dierlijke geluiden uitstotend, waggelde ik de tuin in waar ik een paar gebrekkige boompjes omtoverde tot zilverberken en de eerste zilverhortensia’s creëerde. Op het moment dat ik voor de tweede keer over de zonnewering ging, kwam de postbode eraan. Snel kwastte ik enig zilver op zijn slapen om hem een meer gedistingeerd uiterlijk te geven. Maar de arme man begreep er niets van en zocht krijsend een goed heenkomen -een spoor van aangetekende brieven achterlatend.

Terwijl ik de binnenmuren een aanschijn gaf dat meer in overeenstemming mocht heten met het algemeen karakter van het huis, ging de deur open en kwam mijn vrouw binnen. ‘Pardon meneer’, zei ze, ‘ik ben het verkeerde huis binnengelopen’. Ze draaide zich onmiddellijk om, maar ik kon haar nog juist tegenhouden en maakte haar duidelijk dat ik het was en dat dit allemaal was bedoeld om haar te verrassen. Verrast was ze -maar niet aangenaam. Ze zei dat ze naar een hotel zou gaan, totdat de kantonrechter zich over deze zaak had uitgesproken. Helaas bleek de arme vrouw niet in de gelegenheid haar lijfgoederen mee te nemen, aangezien al haar koffers onverhoeds van zilver bleken te zijn. Ze begon te huilen en met een paar gedurfde meesterstreken schilderde ik haar nageltjes zilver.


1. Een Hollander komt bij de huisarts met een splinter in de tong.
“Hoe komt dat?”, vraagt de dokter verbaasd.
“Ik had wat Berenburg gemorst op een ruwe houten tafel.”, verklaart  de Hollander.
2. Opdracht: Lees dit zorgvuldig door om te zien of er een woordje kan worden.
3. Bekbreker uit ca. 1500 n C:
Fjouwer lotter-claer leep-aayen op in finne herne ijn ien nest. 

 


Uitgelicht: SEI-SISWIZEN. foto
Van een sei-siswize als “Alle begjin is swier, sei de dief, en de earste kear stiel er in ambyld” *) , staat wat iemand zei tussen de bewering en de uitwerking daarvan in. In het derde deel gebeurt meestal iets of het gezegde in het eerste stuk wordt op een andere, grappige manier aangevuld, onderuitgehaald zoals in:
“Ik ha der neat op tsjin dat it tsjuster is, sei de man, mar dan moat der ek neat bykomme dat men neat sjen kin” *).
 

 

Bedankt voor Uw bezoek en…………….OANT SJEN.

 

 

 

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/08/week-2006-31-hoogzomerzotheid-column-zilverkoorts-uitgelicht/

jul 28

week 2006-30: MEER MINDER MOOIE WOORDEN, recept RABARBER-COMPOTE.

 

44.  De iene mei in ko stelle en de oare mei net oer de hikke sjen.

43.  Men kin net neakene minsken yn ‘e bûse taaste.

42.  Oant sjen’, sei de bline. ‘Fant ’t selde, sei de dôve’

41.  In holle fol gêst ferdraait op ’t lest.
  Er is één boom nodig om 10.000 lucifers te maken,
maar slechts één lucifer om 10.000 bomen af te laten branden.

  Wie zichzelf het snelst voorbij loopt, komt zichzelf het eerste tegen.

  De Chinees van Europa: ‘Op de weleldmalkt is mijn eulo nu  een gulden waald’.

  De mens is een prullenbak, trap op z’n tenen en zijn mond gaat open.

  Vakantie is niets meer dan veel geld uitgeven om armoedig uit een koffer te leven.

  De Titanic was gebouwd door professionals, de Ark door amateurs.

 

 

 Snelgerecht  RABARBER-COMPOTE.

Rabarber is een voorjaars-product dat tegenwoordig tot diep in de zomer goedkoop in de groenteschappen ligt. Er is een heerlijke compote van te maken voor gebruik in de rest van het jaar als koud nagerecht of warm bijgerecht. Ik bewaar daarvoor lege jampotjes, met de deksel gereinigd in de vaatwasser. Het maken van de compote gaat snel en is erg eenvoudig:

Haal de einden en het velletje van de stelen, snijd ze in stukjes van ongeveer 3 centimeter. Breng weinig water of ( rood ) vruchtensap aan de kook met een beetje kalkpoeder en wat suiker of zoetstofpoeder. Doe de rabarberstukjes in de pan ( geen aluminium) en wacht tot de vloeistof weer kookt. Zet het vuur laag.

Ik steriliseer op dát moment de lege jampotten in de magnetron (3-4 minuten op hoge stand) en “kook” de losse deksels even in de waterkoker. Bindt het vocht van de compote met wat allesbinder. Als bijna de helft van de stukjes tot moes zijn gekookt dan kun je de hete potten vullen. Maak wél de randen ervan schoon met een keukenpapiertje vóórdat de deksel erop gaat.

 

 

Gauwklaar overheerlijk rabarber-recept; warm gerecht voor vier personen:
              Geitenkaasje neergevleid op een bedje van rabarber-compote.

Benodigdheden:
4 stukjes stevige geitenkaas
500 gram rabarberstengels
4 koffielepels honing
50 gr suiker
2 dl water ( beter: vruchtensap)
 

Bereiding:
Reinig de rabarber ( zie hierboven) en versnijd deze in staafjes van 5 cm. Vermeng de stengelstukjes met het vocht en de suiker en stoof ze gaar waarbij de staafjes nog heel moeten blijven. De compote eventueel binden met 2 eetlepels allesbinder. Rooster intussen wat pijnboompitjes en verwarm de geitenkaasjes op een vuurvaste schotel in de nog hete oven gedurende enkele minuten.
 

Presentatie:
Leg de warme compote op een schotel, schuif hier het warme geitenmelkkaasje open leg daar wat geroosterde pijnboompitjes op.. Werk af met een koffielepel honing en een blaadje munt. Eet smakelijk.

Meer recepten voor heerlijke Friese gerechten vindt U op www.lekker-frysk.nl

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/07/week-2006-30-meer-minder-mooie-woorden-column-eenden-in-stinkt-recept-rabarber-compote/

jul 21

Week 2006-29: MINDER MOOIE WOORDEN.

 
40.  ‘De wierheid is hurd’, sei de man en hy sloech syn wiif mei de bibel op ‘e kop.
39.  ‘Ik sjoch op gjin hûndertsje’, sei de man, en seach yn it lege jildkistke. 
38.  Alle ynkommelingen binne gjin oerkommelingen. 

37.  Men moat net alle aaien ûnder ien hin lizze. 

36.  ‘Ik sil’, sei de slûge en hy wie earder dea. 
_

Wie buigt voor de één, laat een ander z’n achterwerk zien.

Engels ontbijt: hét recept voor zelfmoord.

Scheiding: Van huis en hond verdreven.

 

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/07/week-2006-29-minder-mooie-woorden-column-zware-jongens/

jul 14

Week 2006-28: de TSIEN fan TSIEN oere TSIEN- mooie woorden deel 2.


. 

35. Der is noch noait in brânkast achter in lykwein oan riden.
34. De hazze en de slak hawwe op ‘e selde dei âldjier.
33. As ’t net kin sa’t it moat, dan moat it mar sa’t it kin.
32. Jins eigen fleis en bloed is mear as jild en goed.
31. It is in gek dy’t earm libbet om ryk te stjerren.
_

Kijk met de ogen van je hart en niet met die van de hoofd.
Je kunt iemand de hand schudden, maar niet z’n hart.
Waar gelachen wordt komt het geluk graag binnen.
Stilte is meer dan afwezigheid van woorden.
De mooiste muziek is die van de natuur

foto

UITGELICHT: “GROTE FRIEZEN”

Het lied “It Allerheechste Guod” van Bacon en Bones gaat over de Friese volksheld Grutte Pier.

GROTE PIER:
Grutte Pier is de naam waaronder Pier Gerlofs Donia bekendheid heeft gekregen als Fries vrijheidsstrijder en piraat. Rond zijn figuur heeft zich een uitgebreide legendevorming voorgedaan. Het is lastig te zeggen welk verhaal over Grote Pier waar is en welke niet.

In 1498 viel Friesland in de handen van de Hertog van Saksen en een paar jaar later probeerden de graven van Holland rechten op Friesland te laten gelden. Ze vielen Friesland verschillende malen aan, wat onder andere resulteerde in de bezetting van Stavoren. Toen de boerderij van Donia in Kimswerd door één van de Saksische moordenaarsbenden werd platgebrand, werd hij een fel bestrijder van de bezetters. Onder zijn leiding opereerde een Friese kapervloot op de Zuiderzee die Hollandse schepen en steden plunderde.

Grutte Pier wordt gezien als bedenker van het gezegde: Bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries. Deze spreuk zou zijn gebruikt om na te gaan of de opvarenden van een gekaapte schip wel Friezen waren. Was dat niet het geval, dan werden ze onverbiddelijk gekielhaald en werd het schip geplunderd.

Aan Donia worden een reusachtige gestalte en een bovenmenselijke kracht toegeschreven. Grutte Pier zou met zijn reusachtige zwaard veldslagen beheerst hebben. Dit stalen slagzwaard was 2,15 meter lang en woog ruim 6 kilo. Volgens de overlevering kon hij daarmee de hoofden van meerdere vijanden tegelijkertijd afhakken. Een exact replica van het vermeende zwaard van Grutte Pier hangt in de welkomsthal van het Fries Museum te Leeuwarden.

 

Luister hier > Bacon & Bones: It allerheechste guod (vrijheidslied)

 

Bedankt voor Uw bezoek en….OANT SJEN NIJE WIKE.

 

Meer mooie woorden: Halje-trawalje, skytmerakels, fierljeppe, amerij(ke), skytskoarje, tûkelteammen, rûgelje, sydsulver, kwizekwânsje, sabeare, harkenieltsje, skewiele.

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/07/week-2006-28-de-tsien-fan-tsien-oere-tsien-column-twee-oranje-konijntjes-mooie-woorden-deel-2/

jul 07

Week 2006-27: de TIEN van TIEN uur TIEN- mooie woorden deel 1.

30. It is my allegearre likefolle, sei de man, as myn wiif mar gjin widdo wurdt.

29. Sâlt en soer dêr kin myn mage net oer, mar swiet en fet dat let my net.

28. It is klearebare leafde, sei de boer, doe tute ‘r in keal op it bil.

27. It moat al in goede sprekker wêze dy’t it in swijer ferbetteret.

De aarde heeft grote aantrekkingskracht….uiteindelijk gaat iedereen liggen.

Dure parkeergarage?… Kom met de fiets, dan kost het je niets.

De bloemen in m’n huis weten niet van kleur of ras, ze drinken samen uit één glas.

Als je liefde kunt geven, kom je nooit met lege handen.

Al klinkt ie nog zo raar, als een spreuk rijmt is ie waar.

Wie met licht strooit geeft glans aan de wereld.

MOOIE WOORDEN, deel I:

Babbelegûchjes, bargebiten, ferdivedaasje, famke, noflik, tútsje, njonkelytsen, smûk, fereale, jûnpizelje, mem, earrebarre, fertu- tearzje, krûpelhintsje. 

 

Bedankt voor Uw bezoek en………….OANT SJEN.

 


Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/07/week-2006-27-de-tien-van-tien-uur-tien-column-eiberleed-mooie-woorden-deel-1/

jun 30

Week 2006-26: Verliefd-Verloofd-Verloren?

                                  Uitgelicht
Een GEZONDHEIDS-recept
Toegelicht 

De tsien fan tsien oere tsien:  VERLIEFD-VERLOOFD-VERLOREN ?

 

25. Maitydsbuien en frouljustriennen binne fan ien makkelei: se droegje gau wer op. Voorjaarsbuien en vrouwentranen drogen snel weer op.
24. ‘It falt net ta’, sei de jonge, ‘ús heit is mei ús mem troud, mar ik moat mei in frjemd.’ Het valt niet mee, zei de jongen, ‘onze vader is met onze moeder getrouwd, maar ik moet met een vreemde’.
23. Jonge froulju en âlde skippen binne djoer yn ûnderhâld.
Jonge vrouwen en oude schepen zijn duur in onderhoud.
22. Earrebarren en froulju meie graach heech nestelje.
Ooievaars en vrouwen mogen graag hoog nestelen.

Verliefdheid: de verstand-verbijsterende truc van Moeder Natuur om twee zielen te verbinden.
Belangrijker dan juwelen zijn voor een vrouw liefdevolle woordjes in d’r oortjes.
Een vrouw is mooi als ergens iemand heel veel van haar houdt.
Als je liefde kunt geven, kom je nooit met lege handen.
Het eten smaakt het best, waar liefde de tafel dekt.

Er zijn drie hoofdoorzaken dat jonge mensen van nu later té vroeg overlijden: roken, overgewicht en overmatig drankgebruik.  Hierbij deel I om er wat aan te doen:
Een succesmethode om te stoppen zonder te minderen en anderen te hinderen.
……………………………………………………………………………………………………….

Persbericht: De verkoop van pruimtabak in België is de laatste tien jaar verdubbeld, zo meldde onlangs de Vlaamse krant ‘De Morgen’.
Nicotineverslaafden blijken allerlei alternatieven te zoeken nu ze stuiten op omvangrijke rookverboden en fors gestegen accijns. Een deel koopt tegenwoordig pruimtabak voor hun nicotinekick. Internetters bestellen ondertussen flink meer ‘snus’: een tabaksbolletje dat lijkt op een geitenkeutel. Zweden is het enige land in de Europese Unie dat het spul mag verkopen, omdat het daar wordt beschouwd als een plaatselijke traditie. Via internet en de post vinden steeds meer bolletjes hun weg naar de hele wereld. “Duitsland, Engeland en China spannen echt wel de kroon”, aldus Jan Rundqvist van SnusWorldwide.

Het woord snus spreek je uit als “snoes”. Snus is een soort tabak in fijngemalen en vochtige vorm. Snus wordt gemaakt in Zweden en Noorwegen en vooralin deze landen gebruikt. In de VS noemen ze deze vorm van tabak “snuff” en wordt het aangeboden als tabak voor sporters aangezien je longen niet worden aangetast bij gebruik.

In Zweden is snus de nationale variant van rookloos nicotine-gebruik. Steeds meer rokers ruilen hun sigaret in voor dit nicotinepoeder. In tegenstelling tot de sigaret kan snus overal worden genuttigd en heeft niemand hier overlast van. Ook voor niet-rokers is snus een aangenaam stimulerend middel.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

Column Henk Veenstra © Roken is je gezondheid verstoken.

Alles wat met roken te maken heeft is voor mij een teer onderwerp. De verkoop van sigaretten, sigaren, pruimtabak en aanverwante artikelen was bij ons thuis middel van bestaan en dus niet-discutabel. In de tabakswinkel van mijn vader lagen de verleidingen letterlijk voor het grijpen. Al heel jong was ik een verstokte roker en ik bleef stevig paffen tot m’n vijftigste verjaardag.

Veel te laat drong het voldoende tot mijn half-verteerde brein door dat ik mezelf en m’n gezin schade toebracht. Met het windje van de antirook-campagnes in de rug besloot ik te stoppen. Een try-out met mindering hielp niet: bij elk spanningsmoment verviel ik weer in het aangewende rantsoen van zo’n 25 sigaretten per dag van ’s ochtends vóór het ontbijt tot ’s avonds vóór de beddedonsjes. Meedoen aan een stopcursus was óók geen succes: het enige wat ik er aan overhield was een lager banksaldo en een groter gevoel van mislukking én een grote stapel anti-rooklectuur.
Toen er nicotine-kauwgum en nicotine-pleisters op de markt kwamen en ook die weinig effect hadden, besloot ik m’n eigen stopmethode te bedenken. En die was wél afdoende: sindsdien raak ik geen kankerstokje meer aan.

Toen ik pas met deze eigenzinnige methode begon en ook m’n sociale omgeving op de hoogte was van het voornemen, wist buurvrouw aan mijn eigen eega te melden dat ik stiekem toch wél rookte, want ze had me gezien met een cigarillo in de mond. Op overtuigende wijze kon ik uitleggen dat dát stokje geen sigaartje was maar een therapeutisch middel: namelijk een takje zoethout. De truc is dat je met zo’n zoethoudertje iets in de mond hebt als vervanger van de peuk; de smaak ervan is niet vies, maar het stokje gaat tenslotte vervelend pluizen en je moet de vezels uitspuwen.

Toch is dit goedkope, overal verkrijgbare hulpmiddel niet de basis van mijn stopmethodiek, maar de boef TABAK zelf en wel in de oorspronkelijke gebruiksvorm, namelijk als PRUIM-tabak. In de oertijd werd namelijk het tabaksblad gekauwd vanwege het ontbreken van lucifers. Het is zeker: met een klont pruim achter je kiezen neemt het lichaam sneller dan via een pleister of kauwgum de nog wél broodnodige hoeveelheid nicotine op middels het mond-slijmvlies. Het grote voordeel is dat de longen niet verder verteren, een nadeel is dat zo’n pruim véél smeriger smaakt dan nicotine-kauwgum. Het effect dáárvan is, dat je de smurrie zo snel mogelijk wilt uitspuwen en de enorm grote voordelen dáárvan zijn dat je minder nicotine binnenkrijgt en zo snel mogelijk wilt stoppen.

Deze probate afkickmethode behelst in het kort: De combinatie van een vaste wil om te stoppen met een hoofd vol anti-rookslogans, annex flinke lichaamsbeweging in de frisse buitenlucht, plus tijdelijk een pruim een kwartier lang achter de kiezen en een stukje zoethout*  vóór de kiezen, met daarbij veel water drinken om ’t oude gif en de nieuwe vieze smaak weg te spoelen.         HV©
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Tabaksfabriek: Vanaf 1850 begon zich in Drachten de tabaksindustrie te ontwikkelen. In 1902 werd voor de firma Fokke van der Meulen een tabaksfabriek gebouwd. Hier werd tot eind 1989 halfzware pruimtabak van het vermaarde merk ‘Drachtster Kei’ geproduceerd, genoemd naar een grote ZWERFKEI die in 1931 bij de Zuiderbegraafplaats in Drachten uit de grond werd gehaald en na veel nieuwe omzwervingen een plaatsje kreeg bij verzorgings-instelling ‘Bertilla’.

* Zoethout, takjes met een dropsmaak zijn te koop bij natuurvoedingswinkels en op de markt. Het is een prima hulpmiddel bij de ontwenning van roken of alcohol.  De werkzame stoffen in zoethout versterken de mondslijmvliezen, zijn goed voor de milt, verlagen stress, verhogen het oestrogeengehalte in het bloed en helpen daardoor tegen PMS.

De leafde fan de man giet troch de mage…….GEZONDHEIDSBRIJ.
Mijn beppe maakte dit nagerecht onder de naam Fryske pareltsjebrij of krintsjebrij. Bessola is de fabrieksmatige versie van deze watergruwel.

Ingrediënten:
100 gram parelgort
1½ liter water
Stukje pijpkaneel
Schil van l citroen
1/2 liter bessensap
Sap van 1 citroen
100 gram suiker
2 pakjes vanillesuiker
150 gram rozijnen
60 gram krenten

Bereiding: Week de gort enkele uren in 1½ liter water. Kook de gort een uur in het weekwater met een stukje pijpkaneel en citroenschil. Doe dan de bessen sap en het sap van de citroen, suiker en vanillesuiker, de rozijnen en krenten
erbij en laat alles nog ongeveer 30 minuten pruttelen. Haal dan de schil en kaneel uit de pan. Heel koud geserveerd is krintsjebrij ’s zomers een gezond en fris dessert. In de winter is pareltsjes heerlijk als het heel warm wordt opgediend.

As in nije broek oer in âld wammes komt, dan skuorre de fitergatten. Taljochting: As in man op jierren mei in jong frommeske trout, wol dat wolris ferkeard útpakke.
——————————————————————————————————————————-Bedankt voor Uw bezoek en…………….OANT SJEN.

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/06/week-2006-26-verliefd-verloofd-verloren/

jun 23

VK-weekblog 2006-25 : De 10: Zadelpijn. Column Ann@Liese: FRIEZEN, toekomstig tuig van de richel ?

foto

Lees verder: column FRIEZEN, TUIG VAN DE RICHEL.
recept SIPELSOP.
Uitgelicht.

 

 

 

21. Mei besleine hynders op it iis komme. Met beslagen paarden op het ijs komen. Goed voorbereid zijn voor de taak.

20. Immen bline hynders foar de doar liede. Bij iemand blinde paarden voor de deur zetten. Iemand door leugens misleiden, bedriegen.

19. Om it hynder sykje en derop sitte.

18. Wite hynders hawwe in bulte strie nedich. Witte paarden hebben veel stro nodig. Pronkzieke vrouwen kosten veel geld.
 

17. De hynders dy’t de hjouwer fertsjinje, krije se net altyd. De paarden die de haver verdienen, krijgen dat niet altijd. Verdienste wordt niet altijd beloond.

 16. In jûn hynder moat men net yn ‘e bek sjen. Een gegeven paard moet je niet in de bek kijken. Geschenken moet je niet scherp beoordelen.

ZADELPIJN 

Soms moet je denken aan paarden overlaten……die hebben een groter hoofd.
Een paard weigert nooit te galopperen op weg naar huis.
Een paard waar je van houdt, trekt meer dan vier ossen.
De vijg valt niet ver van het paard.

 
FRIEZEN, toekomstig tuig van de richel ? (column)
De mensheid verstookt in een steeds stijgend tempo alle fossiele brandstoffen. Voor ons laaglanders is het inmiddels zonneklaar dat wij als eersten natte voeten zullen krijgen. Want water zoekt van nature het laagstgelegen plekje. En dát is nu eenmaal-andermaal ook ons woonstekje. De ellende is dat o.a. de kustprovincies Friesland en Groningen vanuit VIER fronten worden bedreigd:

1e: door bodemdaling vanwege zout- en gaswinning,
2e: bij overvloedige regenval raakt de bodem oververzadigd,
3e: het poolijs smelt en daardoor stijgt de zeewaterspiegel en
4e: een groot deel van het Europese water-overschot stroomt straks onstuitbaar via beek, rivier en kanaal dwars door de dijken de delta binnen.

Zó bezien levert de rest van Nederland, van Europa, ja van de hele aardbol een grote bijdrage aan de wateroverlast alhier. Het ontwerpen van nieuwe woon- en werkterpen lijkt me een best nuttige bezigheid. Maar: met zo’n duizend boven de brakwatervloed uitstekende bultjes redden we ons niet. In plaats van uit-einde-lijk de helft tot driekwart van ‘it bêste lân fan d’ierde’ te moeten opgeven, zie ik meer Fries lijfsbehoud op vastigheid van de rest-ruimte.
Als ik waterbouwkundig ontwerper was zou ik dus GEEN TERPEN willen opwerpen MAAR GATEN willen graven. Duizend waterkuilen: omgekeerde terpen dus. Want met hoog water buitendijks stijgt het water binnendijks ons tot de lippen: een ook hoge waterstand bij eb geeft maar weinig tijd om het hoogwater uit sloot en plas kwijt te raken.

Het is de Nederlander met de paplepel ingegoten: al in het kinderbordje worden kuilen gegraven, terpen opgeworpen en dijken gemetseld om de plas melk in de brinta of jus in de boerenkoolprak in toom te houden. Ook langs de branding gaat de polderlandse peuter instinctmatig kuilen graven en vormt zo een zeewaterkraterlandschap.

Overeenkomstig kan op de lange duur in Friesland een wat groter merenstelsel groeien. De truc is dus om de uitgegraven aarde te gebruiken voor ophoging van de overblijvende randen. Op die ruggetjes of richels kan dan veel van de bestaande infrastructuur aan wegen, kanalen en bruggen evenals de steden en dorpen behouden blijven.

Centraal in Friesland ( bij Drachten langs de A 7 ) zou als proefproject alvast één zo’n reuzekuil kunnen worden uitgespit. Maar voorlopig zonder veel water er in. Bij grondverzet naar de randen zou een prachtige kom, een zachtglooiend parklandschap met een eigen microklimaat kunnen ontstaan: een plekje -weg van de snelweg- om even bij te komen, om eventjes weg te mogen dromen. Stad Drachten kan zo’n toeristentrekpleisterplaats heel goed gebruiken. Laten we daarvoor onze grijze celletjes maar eerst aan het werk zetten en er duur-zaam wat energie in steken en: wat geld uit de pot voor de te vervallen spoorverbinding tussen Heerenveen en Groningen.

Ann@Liese ©
————————————————————————————————————————–
SIPELSOP (Friese uiensoep) voor 4 personen.
Ingrediënten : 500 gr. uien, zout, peper, nootmuskaat, 1 theelepel azijn
60 gr. boter
60 gr. bloem
1 Ltr runderbouillon van 3 blokjes
4 eieren,100 gr geraspte oude ( Friese nagel) kaas.
Bereidingswijze :
Kook de eieren in 10 minuten hard. Laat ze schrikken onder de koude kraan en pel ze.
Maak de uien schoon en snijd ze in snippers. Verhit de boter in een pan en bak hierin de ui-snippers glazig. Strooi de bloem erover en bak dit heel even mee. Voeg al roerend de hete bouillon toe tot een gebonden en gladde massa ontstaat. Draai dan de hittebron wat lager, leg een deksel op de pan en laat de soep 10 minuten zachtjes koken. Voeg naar smaak peper, zout, nootmuskaat en de azijn toe.
Opdienen: Prak in elk soepbord een ei fijn en schep de soep erover. Bestrooi de soep met de kaas. Serveer er geroosterd witbrood bij.
Er valt nog véél meer te genieten op: www.lekkerfrysk.nl
——————————————————————————-

UITGELICHT-TOEGELICHT:

De bêste hynders fynt men op ‘e stal. Dus net op ‘e merk. Fig.: de fatsoenlikste fammen binne foar de feinten thûs to treffen, dy dangelje net op ‘e merk om.

Wilt u een ONderLINER © overnemen? Dat kan. Maar dan wél graag met bronvermelding en wél graag Uw originele one-liner als reactie zenden.

 

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/06/vk-weekblog-2006-25-de-10-zadelpijn-column-annliese-friezen-toekomstig-tuig-van-de-richel/

jun 16

Week 24: column APPELTAARTJE, de ZONLINERS van 10 uur 10 –Recept boffert voor boffers–Uitgelicht.

15. Us heit is sa fluch as in skytbij, sei de jonge, as in oar falt hat hy allang lein.

14. De meagerste miggen hawwe it measte gegûns.

13. Men moat net alle bûter op ien stik brea smarre.

12. In âld bok mei noch wol in grien bledsje.

11. Elts hâldt syn protter foar in lyster.

 

Ook al kraait er geen haan naar….er komt altijd een andere ochtend.

Ras op ’t land, melk in de bussen….daar zit de koe nog tussen.

Riep het golfje in de branding: “makkers, staakt uw wild geraas”.

Zand tussen m’n tenen, zon op m’n benen, de vingers van
de wind door m’n haar……Ik heb het mooi voor mekaar.

De zon gaat blozend ten onder over wat ze overdag zag.

 


RECEPT VOOR GEZELLIGHEID:  column APPELTAARTJE @ foto

Een deel van mijn volkstuin is begroeid met fruitbomen. Uitbundig bloeien dit voorjaar “de appel, de peer en de pruim”. Vooral de appelboom toont z’n roze pracht. Die kan straks in het najaar een fikse oogst opleveren. De voorraad wordt dan in ’t schuurtje opgeslagen om er compote van te maken. En appel-taart.en blij vooruitzicht, want mijn zonnestraaltje vindt appeltaartjes maken ‘dolletjes’. We hebben daarvoor in onze keuken een ‘appeltaartvriendelijke’ oven staan waarin zij wel vier taarten tegelijk kan bakken. Laatst vroeg ze me om in de kelder nog méér bergruimte te maken voor de opslag van bakmeel, eieren, dozen appels, bakvormen voor appelvlaaien en –cakes.

In een eindeloze stroom worden er straks taarten gebakken: met kaneel, rum, krenten en rozijnen; met stukjes gember of abrikoos. Met een vulling van room, spijs of marmelade. In een open, verdekt of kruimel-variant. Volgens een recept van opoe of iets uit de Franse keuken: noem maar op….met of zonder slagroom-topping. Gekscherend noem ik mijn vrouw daarom ‘Appeltaartje’ of ‘prinses Crazy’, want telkens komt ze aandragen met nieuw experimenteel, overheerlijk geurend appelgebak voor haar prins-gemaal.

We hebben altijd taart. Dat komt mooi uit, want vaak blijven langs-wandelende buren stokstijf staan om eventjes de overheerlijke geur van appelcake met roomboter en kaneel op te kunnen snuiven. We wenken hen dan naar binnen.  Want volgens mijn ega is een puntje appeltaart dé garantie voor pret, gezelligheid en een goede nabuurband.

En zó schattig: naarmate ik ouder word, beweert ze stapel te zijn op oudere mannen met zilvergrijs haar of een kalende kop en met een vette sumo-buik tengevolge van het veelvuldig verorberen van een brok appeltaart. Als iedereen opgestapt is, doe ik met mijn eigen ‘Appeltaartje’ nog een ‘kruimeldansje’ voor het slapengaan en bij de na-babbel snoepen we nog de restjes van de gebakschaal.

Maar soms lig ik al een uurtje onder de warme donsjes als mijn keukenprinses nog steeds in de koude keuken wacht tot de oven uit kan. Het toppunt: ze zit te gluren naar een stomme oven in plaats van naar haar eigen bink. Jammer dar ons tweepersoonsbed niet in de keuken past. Misschien ga ik binnenkort wel een tweede oven installeren: in onze slaapkamer. Nu drukt ze haar koude voeten tegen mijn warme kuiten: ontzettend ijskoude voetjes. En ik lag net zo lekker te dromen. HV

 

recept: BOFFERT VOOR BOFFERS.

Boffert is een gerecht dat vroeger eigenlijk uit armoede is ontstaan. Toen was de samenstelling ervan heel eenvoudig: meel, melk, krenten, eieren en gist.
In de Noordelijke provincies werd dit toen al smakelijke gerecht gegeten met suiker, stroop of met warme vanillesaus. Vlak na de oorlog was er bij ons thuis nog geen oven. Moeder bracht daarom een met het beslag gevulde tulbandvorm naar de warme bakker en haalde de hete, geurende boffert om etenstijd op. We vonden het héérlijk. Wat eertijds al een smakelijk nagerecht was, is nu veranderd in een bijzondere lekkernij.

Het recept is aangepast aan de hedendaagse mogelijkheden
Poffert of zoals men in de rest van Nederland zegt: Trommelkoek, 4 personen.

 200 zelfrijzend bakmeel
 4 g. zout
 geraspte citroenschil
 3 eieren, 1 dl melk
 20 g boter
 20 g suiker
 50 g krenten en 50 g rozijnen
 paneermeel

De bloem met het zout en citroenrasp vermengen. In een kuiltje de eieren breken en de melk erbij schenken. Vanuit het midden roeren en een klontvrij beslag maken.
De gesmolten, maar geen hete boter, erbij doen. Met de suiker en de gewassen, nagedroogde krenten en rozijnen hier een glad beslag van maken.
De vorm invetten met boter en bestrooien met paneermeel. Het beslag in de vorm doen en afsluiten met de deksel.

 

Je kunt nu op drie manieren deze Poffert gaar maken.

-Au bain Marie: De vorm in een pan met kokend water plaatsen. Zorg dat het water tot 2 cm. onder de rand van de vorm blijft. Het water weer aan de kook laten komen, af en toe met kokend water bijvullen en zachtjes laten koken tot de Poffert gaar is, ongeveer 1½ uur.
-In de (hetelucht)oven: op 180°C gedurende ongeveer 1 uur en 15 minuten.
-Op de gaspit in een zogenaamde “wonderpan”.

Stort op een platte schaal de poffert  en bestrooi deze met kaneel.
Poffert eet je warm en je serveert er boter en bruine suiker bij.
Meer bijzondere Friese Gerechten vind je op:    www.lekker-frysk.nl

Uitgelicht: VADERDAG

Ouderdom: Zonder rimpels is je gezicht als de hemel zonder sterren.
Hoe langer een man zich niet scheert, hoe prikkelbaarder hij wordt.
In man is sa âld as er him fielt, in frou is sa âld as se der útsjocht.
It komt der net op oan hoe âld men is, mar hoe’t men âld is.
Alles kun je kopen, behalve een vader en een moeder.
Naarmate je ouder wordt, is het steeds vroeger laat.
Zeg me wie je vader is en ik zal zeggen wie jij bent.
Zolang ik ren, heeft m’n vader nog een zoon.
Weinigen zijn als vader, geen is als moeder.
Ouderdom: onze haren zijn geteld.
Don’t judge the book by the cover.
Een goed paard is de haver waard.

Bedankt voor Uw bezoek en………OANT SJEN.

 

Permanente koppeling naar dit artikel: http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2006/06/week-24-column-appeltaartje-de-zonliners-van-10-uur-10-recept-boffert-voor-boffers-uitgelicht/

Load more