De curieuze en gruwelijke geschiedenis van de Friezen – deel 187.

Anno 1447. De onderlinge twisten in Friesland waren rond dit decennium bijna zonder einde. Zowel edellieden als geestelijken bedreven vele geweldsdelicten. Zo leefden de Roordema’s sinds lange tijd in onmin met de kloosterlingen van Lidlum. Meerdere malen hadden de edelen met geweld landerijen van het kloosterbeheer  in bezit genomen. Bij een onderhandeling over dit onrecht werd de onderhandelende Abt dronken gevoerd en een vals document ter ondertekening voorgelegd. Daarin stond dat de betrokken landen en eigendommen voor altijd aan de Roordema’s werden afgestaan. En nooit lukte het één  van de volgende Abten om die onrechtmatig verkregen gronden en eigendommen weer terug te krijgen.

Ook op andere plaatsen ging het niet vreedzamer toe. Zo werd de stins van Hiddema vernield door Douwe Sjaardema en de verdedigers werden gedood. De pasgebouwde stins van Sjaardema en Aijlva te Allingawier werd door Vetkopers als Jackle en Douwema vernield.

Intussen keerden de machtsverhoudingen in Groningen en Oost-friesland. Ulrich van Oostfriesland was weer in het bezit gekomen van de stad Embden en aangrenzende sterkten, zodat de volken over de Lauwers en de Eems enige rust kregen. Maar nu vreesden de Friezen dat de oorlogszuchtige Utrechtse Bisschop Diepholt de heerschappij over Friesland wilde. De landdag om dat te beletten liep bloedig af. Ene Jan Roorda was omgekocht en vermoordde de gemachtigde Douwe Gerbranda. Daarop verbonden Douwe’s vrienden en aanhang zich tot wraak. Zo werd Schelte Roorda op een dag de kerk uitgesleurd en op het kerkhof doodgeslagen.  Agge Donia vermoordde Hero Binnertsma omdat de laatste Wijbo Gerkema van het leven had beroofd. Vele moorden volgen waarbij de Bisschoppen, met diverse machtsovernames profiteerden van de verzwakte Friezen.

Anno 1456. Gesteund door de vergrote wereldlijke macht van de Bisschop van Utrecht, drong Hertog Filips er bij de Friezen op aan om hem te erkennen als landheer. Na een landvergadering in Bolsward werden gezanten naar Filips gestuurd om te onderhandelen. Ze bemerkten dat het dan gedaan zou zijn met de Friese vrijheid. Na terugkeer van de gezanten verbonden alle Friezen zich om agressieve bedoelingen en elk vreemd geweld te weerstaan.