web analytics

Haiku van Tomas Tranströmer, levendige poëzie tussen geboorte en dood.

 

In 2003 berichtte de Volkskrant dat in Nederland zo’n miljoen mensen af en toe een gedicht schrijven. De Sinterklaasversjes zijn niet meegeteld. Zelfs dat simpele Sinterklaas-dichtwerk willen de Nederlanders maar het liefst uitbesteden. ( Zie: http://boeken.blog.nl/actueel/2010/11/20/nederlanders-willen-sinterklaasgedicht-uitbesteden )

Van een Nederlandse gedichtenbundel worden meestal nauwelijks 500 exemplaren verkocht. Uiteraard is in het buitenland, met meer poëzie-liefhebbers en een veel groter taalgebied, ook de verkoop van poëzie-bundels groter.

Gister werd bekendgemaakt dat de tachtigjarige Zweedse dichter Tomas Tranströmer de Nobelprijs (1,1 miljoen euro) voor Literatuur2011 heeft ge-wonnen.   Zijn dichtwerk is inmiddels uitgebracht in 50 talen. Voor het Nederlandse taalgebied schreef Bernlef  het boekwerkje De tweede ruimte  waarin slechts 12 bladzijden ruimte gereserveerd is over het werk van Tranströmer. In Nederlandse vertaling zijn op dit moment GEEN gedichten leverbaar van de Zweed Tomas Tranströmer, zegt uitgeverij De Bezige Bij.

 

Daarom hierbij een gedicht van Thomas Tranströmer in het Frysk, omgezet door Eeltsje Hettinga:

 

IN SKETS UT 1844

William Turners antlit is brún ferware

hy hat syn ezel in knap ein yn de brâning set.

Wy folgje de sulvergriene kabel de djipte yn.

Hy plasket it deldragende deaderyk yn.

In trein rôlet binnen. Kom neier by.

Rein, rein lûkt oer ús hinne.

 

In 1990 kreeg Tranströmer een beroerte waarvan hij gedeeltelijk herstelde maar waarna hij nauwelijks nog kon spreken. Sindsdien schreef hij alleen nog een aantal haiku. J. Bernlef vertaalde ook deze. In een artikel heeft Bernlef toegelicht dat hij de haiku zag als de kiemcel van Tranströmers poëzie: “Tomas Tranströmer mag dan tot zwijgen zijn gebracht, in zijn haiku-gedichten levert hij het bewijs van zijn nog steeds sprekende verbeeldingskracht.” De Nobelprijzen worden traditioneel op 10 december uitgereikt.
Tranströmer schreef ongeveer 45 haiku, de pareltjes, kolibrie’s van de poëzie. Zoals deze:

Taket rämnade
och den döda kan se mig.
Detta ansikte.

 

En deze, omgezet in het Engels:

November sun –
my gigantic shadow drifts,
becomes blurry

Een Nederlandstalige variant:

Lanen flaneren

Gelijnd aan zonnestralen.

Riep daar iemand?

en de onderstaande verzen, omgezet door Sander de Vaan:

 

De openbaring.

De stokoude appelboom.

De zee is vlakbij.


*

Het gras komt omhoog –
zijn gezicht een runensteen
staand als aandenken.

*

Hier een donker beeld.
Overgeschilderd gebrek,
bloem in boevenpak.

—————————————————————————————

U zult het me vast niet kwalijk nemen als ik hierbij twee haiku van eigen (Friese) bodem plaats:

Oude perenboom

leek bijna afgestorven.

Vol witte bloempjes.

                                                                                           ©   Henk veenstra

Yn ‘e hjerststoarmen
ek it lêtste apeltsje
hat him losmakke.
                                                                                                                                                                                                                                       Gé de Jong

 

 ———————————————————————————–

Meer over de haiku van Tranströmer: http://shamrockhaiku.webs.com/shamrockno2.htm

Op deze web-site FANvanFRIESLAND valt over HAIKU en SENRYU veel te ontdekken. Onder meer via deze links:

http://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/?s=haiku

En dan zijn er de KLANK-BEELD-GEDICHTEN, vindbaar met die tag in Google-AFBEELDINGEN

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.fanvanfryslan.nl/wordpress/2011/10/haiku-van-tomas-transtromer/